Een puber in huis kan soms voelen alsof je opeens een vreemde logé hebt: eigenwijs, altijd online en zelden uit de slaapkamer te krijgen. Ouderschap is de afgelopen decennia totaal veranderd. Waar vroeger bevelen golden, draait het nu om onderhandelen. Wat betekent dat voor ouders anno 2025 – en hoe blijf je overeind in een wereld vol TikTok-dansjes, festivals en smartphones?
Van bevelshuishouden naar onderhandelingshuishouden
In de jaren zestig en zeventig veranderden gezinnen van een bevelshuishouden (“omdat ik het zeg!”) in een onderhandelingshuishouden. Gezag op basis van hiërarchie werd steeds minder geaccepteerd. Pubers vinden het tegenwoordig vanzelfsprekend dat over elke ouderlijke beslissing te onderhandelen valt – het poldermodel, maar dan thuis.
Tegenover die zelfbewuste puber staat vaak een meer voorzichtige ouder. “Bij twijfel niet ingrijpen” lijkt het nieuwe motto geworden.
Pubers en technologie: ouders kunnen het tempo niet bijhouden
Social media, AI, gaming en smartphones bepalen de leefwereld van jongeren. Ouders kunnen dat tempo vaak niet volgen en overschatten daardoor hun kinderen.
Omdat pubers zo handig zijn met digitale apparaten, denken ouders al snel dat ze ook een volwassen kijk op de wereld hebben. Maar technokennis betekent niet automatisch dat een puber informatie kan filteren of op waarde kan schatten. Digitale vaardigheden zijn niet hetzelfde als emotionele of morele volwassenheid.
Jeugdcultuur
Naast technologie heeft ook de cultuur waarin we leven de machtsverhoudingen veranderd. Jong zijn is de norm geworden. Waar pubers zich vroeger schaamden voor hun ouderwetse ouders, schamen ze zich nu soms juist voor ouders die te veel meedoen met jeugdcultuur.
Herkenbare voorbeelden anno 2025:
- ouders die hun puber proberen toe te voegen op Instagram of BeReal “om betrokken te blijven”.
- ouders die woorden of afkortingen overnemen uit de pubertaal (“chill”, “cringe”, “sus”) en die nét een beetje verkeerd gebruiken.
- de nieuwste iPhone, smartwatch of earbuds die direct aangeschaft worden “om bij te blijven”,
- ouders die enthousiast meedoen aan TikTok-challenges.
- ouders die met hun puber in de auto meezingen met hits, terwijl ze die artiesten zelf niet zouden hebben opgezocht.
Dit leidt tot een omgekeerde peergroup-relatie: ouders willen erbij horen bij de generatie ná hen in plaats van vóór hen. Daardoor proberen ze hun puber te pleasen in plaats van richting te geven.
Ouderschap en pubergedrag: meer dan een vriend zijn
Veel ouders zouden stiekem de beste vriend van hun kind willen zijn. Maar dat is niet hun rol. En belangrijker: die rol moeten ze ook niet willen.
Een puber heeft geen extra vriend nodig, maar een ouder die houvast biedt. Een ouder die optreedt als een soort plaatsvervangende frontale cortex, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor plannen, keuzes maken en consequenties overzien. Precies datgene wat een puberbrein nog volop aan het ontwikkelen is.
5 praktische opvoedtips voor ouders van pubers
- Blijf de ouder, niet de buddy
Je hoeft geen tweede TikTok-account of festivalmaatje te zijn. Pubers hebben jou nodig als kompas, als vuurtoren, niet als concurrent in de jeugdcultuur. - Stel duidelijke grenzen, maar onderbouw ze
Regels blijven belangrijk. Leg uit waarom je een grens stelt en bespreek de gevolgen. Pubers accepteren regels beter als ze snappen waar die vandaan komen. Lees ook Waarom doen pubers zo vaak domme dingen? – Chris Voorkom - Toon interesse in hun wereld
Vraag oprecht naar hun games, muziek of online activiteiten. Je hoeft er niet in mee te gaan, maar laat zien dat je hun leefwereld serieus neemt. - Leer zelf over technologie
Je hoeft geen expert te worden, maar basiskennis van social media, AI en online trends helpt je om beter te begrijpen waar je puber mee bezig is. - Wees een rolmodel
Pubers kijken kritischer dan ooit naar hoe jij je gedraagt. Laat zien dat je niet krampachtig jong hoeft te zijn om interessant te blijven. Zelfvertrouwen en authenticiteit spreken vaak meer aan dan het nieuwste gadget.
Conclusie: pubers opvoeden
De verhouding tussen ouders en pubers is compleet veranderd: van bevel naar onderhandeling, van gezag naar gelijkwaardigheid, van ouder naar bijna-vriend. Technologie en jeugdcultuur hebben ouders in een achterstandspositie gezet.
Toch ligt daar ook de sleutel: door niet mee te doen in de strijd om jong en hip te zijn, maar door stevig en liefdevol hun rol als ouder te pakken, kunnen ouders hun puber het best ondersteunen in de soms chaotische weg naar volwassenheid. Meer lezen? Klik hier.
